Металл және әйел тағдыры туралы

Үшінші жыл қатарынан «ҚМГ Инжиниринг» ЖШС «ҚазмұнайгазҒЗЖИ» филиалында металды зерттеу зертханасы табысты жұмыс істеп келеді. Институт қызметіндегі бұл жаңа бағытты қатал металлургия және энергетика салаларында үлкен тәжірибесі бар әйел жынысы өкілі, Сібірдің тумасы Светлана МАРЧЕНКОВА басқаратынын көп адамдар білмейді. «ҚазмұнайгазҒЗЖИ» зертханасы, қызықты еңбек өмірбаяны және жас кадрлары туралы осы материалда. 

2019 жылдың сәуір айында «ҚМГ Инжиниринг» бас директоры Б.Хасановтың тапсырмасы бойынша «ҚМГ Инжиниринг» ЖШС «ҚазмұнайгазҒЗЖИ» филиалында металды зерттеу жөніндегі жаңа зертхана жұмысын бастады. Институт қызметінде жаңа бағытты іске қосу туралы шешім кен орындарындағы металл конструкциялардың мерзімінен бұрын істен шығу себептерін анықтау қажеттілігіне және жер қойнауын пайдаланушылар үшін жер үсті және терең сорғы жабдықтарының қызмет ету мерзімін ұзарту үшін жаңа материалдарды қолдану мүмкіндігіне байланысты қабылданды.

Бүгінгі таңда Ақтаудағы зертхана металды сынау, зерттеу және талдау үшін жоғары технологиялық жабдықпен жабдықталған, ол кіріс бақылау кезеңінде сапасыз өнімдерді анықтауға, марканың ұлттық және халықаралық стандарттарға, өнім өндірушілердің техникалық шарттарына сәйкестігін анықтауға мүмкіндік береді. Металл бұйымдары істен шыққан кезде металдың бұзылу себептерін зерттеуге және өз біліктілігі аясында ұсынымдар беруге болады. Бүгінде зертхана қызметіне тапсырыс берушілер Маңғыстау, Атырау, Ақтөбе және Қызылорда облыстарының ірі жер қойнауын пайдаланушылары болып табылады.

Мен үшін металл жанды!

– Біздің жұмысымыздың мақсаты – мұнай кәсіпшілігі құбырларын, сорғы штангілерін және кез келген басқа да жауапты металл құрылымдарын сенімді және қауіпсіз пайдалану, – дейді ҚМГ Инжиниринг «ҚазмұнайгазҒЗЖИ» филиалы зертханалық зерттеулер департаментінің САФ металдарды зерттеу зертханасының меңгерушісі Светлана МАРЧЕНКОВА. 

Светлана Евгеньевна металлтану және металды механикалық сынау саласында 32 жыл жұмыс істеді. Еңбек жолын 1990 жылы Маңғышлақ атом энергетикалық комбинатының (МАЭК) металдар зертханасында бастады, кіріс бақылау кезінде металды зерттеумен және энергия жабдықтары элементтерінің авариялық бұзылу себептерін айқындаумен айналысты. Кейін «ArcelorMittal Tubular Products Aktau» АҚ үлкен диаметрлі шиыршық жікті құбырлар дайындау және қорғаныс жабындысын жағу бойынша зауыттың өндірістік сынақ зертханасын басқарды. Зертхананың негізгі қызметі өз өндірісінің металл құбырларын сынау, зерттеу және талдау және мұнай ұлттық және шетелдік компаниялар үшін құбыр өнімдерін өндірушілердің басқа зауыттарын өндіру болды.

– Салаға мен кездейсоқ түстім. Томск политехникалық институтының химия және технология факультетіндегі кешкі бөлімінде оқуды аяқтап, химия менің қалағаным емес екенін түсіндім, сондықтан келесі жылы досымның кеңесі бойынша мен сол институтқа, бірақ машина жасау факультетіне ұнтақ металлургиясы және шаңды жабындар мамандығы бойынша оқуға құжаттар тапсыруға бардым. Мен мамандыққа сәтті түстім және 1990 жылы жоғары оқу орнын инженер-металлург біліктілігімен бітірдім. Туған Ақтауыма оралып, жұмыс табу қиынға соқты. Мен өзімнің біліктілігіме сәйкес келетін көптеген зертханаларға жүгіндім, бірақ барлық жерде тек жігіттерді жұмысқа алды. Бір күні менің анамды «МАЭК» Маңғышлақ атом энергокомбинатында металдар зертханасын басқарған танысы жұмысқа әкеледі. Басында қызды жұмысқа мүлдем қабылдамаймын деп, күрт кесіп тастаған. Бірақ анамның ренішінен кейін, менің металлург ретінде оқығанымды естіп, өз зертханасына жұмысқа орналасуға көмектесуге уәде береді. Осылайша менің өміріме металл келді! 22 жыл бойы МАЭК-те жұмыс істедім: алғашқы 5 жыл 7 дәрежелі металлограф – зертханашы, содан кейін инженер металл зерттеушісі. Маған жұмыс ұнады. Металдар мен дәнекерленген қосылыстарды деструктивті әдістермен басқарумен қатар, мен механикалық сынақтар мен металлографиялық зерттеулер кешенін жүргізе отырып, электр жабдықтары элементтерінің бұзылу себептерін зерттедім.

2012 жылы мені «ArcelorMittal Tubular Products Aktau» АҚ шетелдік компаниясына өндірістік сынақ зертханасының бастығы лауазымына жұмысқа шақырды. Зертхана заманауи, жаңа бірегей жабдықтармен жабдықталған болды. Металлды зерттеуде аздап қайта даярлаудан өтуге тура келді, бұл жерде мұнай-газ саласының металл бұйымдарын сынау және зерттеу жүргізілетін еді. Бірақ металл-бұл металл. Мен үшін ол тірі!  Ол адам сиякты өмірге келеді, өмір сүреді және жұмыс істейді, қартаяды және өледі. «ArcelorMittal» компаниясында жұмыс істей жүріп, мен біздің өңірдің жер қойнауын пайдаланушылардың көбімен таныстым. Мен үшін бұл байланыстар өте пайдалы және жемісті болды. Біздің зертханаға көптеген мамандар келетін, оның ішінде «ҚМГ Инжиниринг» ЖШС «ҚазмұнайгазҒЗЖИ» филиалының мамандары. Олар агрессивті ортадағы металдың әрекеті туралы қызығушылықпен айтып, металдың қасиеттері туралы сұрақтар қоятын, мен өз кезегімде ақпаратпен қуана бөлісетінмін. Менің ойымша, содан кейін олар мені маман ретінде «сынап көріп» және менің біліктілігіме көз жеткізіп, біраз уақыттан кейін мені институтқа жұмысқа шақырды. Мен бақытты болдым, өйткені мен ғылыммен айналысуды армандадым. 2019 жылдың 10 маусымынан бастап «ҚазмұнайгазҒЗЖИ» металдарды зерттеу зертханасының меңгерушісі ретінде жұмысқа кірістім», – деп С.Марченкова өз тарихымен бөлісті.

Жаңа зертхананың сенімді болашағы
Бүгінгі таңда металлды зерттеу зертханасында жоғары білікті мамандардан құралған шағын, бірақ тату команда жұмыс істейді. Теміртау қаласының тумасы, Камила Тургунова 2008 жылы Қарағанды мемлекеттік индустриялық университетін бакалавр академиялық дәрежесін үздік бағамен аяқтап, ал 2017 жылы Қарағанды мемлекеттік техникалық университетін техникалық ғылымдар магистрі дәрежесін үздікпен аяқтады.
Камиланың негізгі функционалдық бағыттары өндірістің барлық сатыларында шығарылатын металлургиялық өнімнің сапасын бақылау және дәнекерленген металл бұйымдарының сапасын бақылау болып табылатын металлургия және машина жасау салаларында он жылдық жұмыс тәжірибесі бар. 2016 жылдан 2019 жылға дейін Теңіз кен орны жобаларында мұнай-газ саласында жұмыс істеді, Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті және «АрселорМиттал Теміртау» АҚ базасында доменді балқытуға арналған шихталық материалдарды темір кені арқылы бітеу жобаларында ғылыми қызметпен қатар айналысты. Осы жұмыстарды жүргізу барысында түйіршіктеуге арналған зертханалық қондырғы құрастырылды, сондай-ақ сегіз ғылыми мақала жарияланды, олардың екеуі Scopus базасына кіреді. Бүгінгі таңда Камила өзінің жетекшісі Светлана Евгеньевнамен бірге мұнай өндірудегі қиыншылықтарға қарсы күрес Біліктілік орталығының жобалық тобының құрамына кіреді. Осы топтағы жұмыстың негізгі бағыты «ҚазМұнайГаз» ҰК АҚ кен орындары үшін тереңдік-сорап жабдығының металын іріктеу болып табылады. Өткен жылы қыздардың компаниясын аутстафинг секторының инженері «Органикалық заттардың химиялық технологиясы» техника және технологиялар бакалавры дәрежесі бар Түркменбай Дәулет толықтырды. Әріптестерінің айтуынша, оның келуімен қыздардың иығынан «металл таулары» босатылды. Қазір ол жаңа мамандықты сәтті игеруде, сынақтар мен зерттеулер жүргізу үшін сынамаларды дайындауға маманданған және жаңа жабдықта жұмыс істеуді үйренуде.

– Менімен команда иін тіресе жұмыс істейтініне қуаныштымын. Біз бәріміз бір-бірімізді толықтырамыз, қолдаймыз, ең қиын жағдайдан шығу жолдарын табамыз. Енді мен металлмен жұмысты тек ғана ер адамдар емес, қыздар да істей алатынын білемін. Біздің қызмет аямыз жыл сайын кеңейіп келеді, сондықтан біз біздің өңірде сирек кездесетін мамандықтарды күтеміз, – деп Светлана түйіндеді.

Бөлісу бағытындағы: